बालापराधीनां व्यवहारपरिवर्तने प्राच्यमनोवैज्ञानिकसिद्धान्तानाम् अवलोकनम्।

Author: Dola Pahari

DOI Link: https://doi.org/10.70798/Bijmrd/02080007

Abstract: किशोर-अपराधःकिम् ? किशोर-अपराधस्यअर्थःअस्तियत्, येनाबालिगाः (युवकाः) अवैध-व्यवहारंकुर्वन्ति, येवैधानिक-बाहुलतायाःआयुःनप्राप्नुवन्तिअधिकांशेषुराज्येषुतत्वयः१८वर्षाणियावत्भवति।किशोरअपराधःएकःकानूनीपदःअस्तियःवर्णयतियत्नाबालिगाःकदावैधानिकवयोः१८वर्षाणिप्राप्तुंपूर्वंअवैधव्यवहारंकुर्वन्ति।१८वर्षाणाम्अधःवयसःन्यूनगम्भीराःअपराधाःप्रायःस्थितिअपराधरूपेणवर्गीकृताःभवन्तिपरन्तुयदिअपराधःअधिकःगम्भीरःभवति, यथावधः,बलात्कारःवातर्हिअपराधःकिशोरअपराधःइतिगण्यते।किशोरैःक्रियमाणाःअधिकांशःअपराधाःन्यूनगम्भीराःभवन्ति, यथाछात्रावासः, कर्फ्यू-उल्लङ्घनं, नाबालिग-मद्यपानंच।एतेप्रायःस्थिति-अपराधाःइतिमन्यन्तेनतुकिशोर-अपराधः।परन्तुकिशोरवयस्कानाम्उपरिहत्या, बलात्कारः, चोरीवाइत्यादीनिगम्भीराणिअपराधानिअपिआरोपयितुंशक्यन्ते।एतेकिशोर-अपराधःइतिगण्यन्तेस्म।कालिदासवचनानुगुणं शैशवे बालाः अभ्यस्थविद्याः क्रीडासक्ताः भवेयुः । परमाधुनिके काले बालाः विषयैषिणाः भूत्वा कुमार्गप्रवृत्ताः दरीदृश्यन्ते । अत्यन्तं खेदस्यविषयो यत् सर्वशिक्षाभियानस्य विस्तृतव्याप्तौ सति पूर्णसाक्षरतानां प्राप्तुं न शक्ताः वयम् ।किं प्रचीने भारते वैदिकपरम्परायां सर्वोन्नतसांस्कृतकाले अपि बालापराधिनः सन्ति वा ? अन्यथा बालापराधनिर्मूलनार्थं किं कृतवन्तः ?

Keywords: अपराध,नाबालिग ,हत्या,बलात्कारः,वैदिकपरम्परा ।

Page No- 9-14