Author: बुरकुले सुनिता जगन्नाथ
DOI Link: https://doi.org/10.70798/Bijmrd/020900016
Abstract: भक्ती चळवळीचे एक आदरणीय संत आणि तत्वज्ञानी समर्थ रामदास यांनी आपल्या प्रगल्भ साहित्यकृतींद्वारे सामाजिक, राजकीय आणि आर्थिक विचारधारा घडवण्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली. हा अभ्यास नाशिक जिल्ह्यातील त्यांच्या प्रभावावर लक्ष केंद्रित करून त्यांच्या लेखनाच्या चिरस्थायी प्रभावाचा शोध घेतो. रामदासांच्या शिकवणी, विशेषत: दासबोध आणि मनाचे श्लोक यांसारख्या ग्रंथांद्वारे , नैतिक, अध्यात्मिक आणि व्यावहारिक मार्गदर्शन कसे प्रदान केले जे त्यांच्या कालखंडाच्या पलीकडे गेले आणि आजही संबंधित आहेत हे संशोधन तपासते .
रामदासांच्या साहित्याची सामाजिक एकसंधता वाढवणे, स्वयं-शिस्त वाढवणे आणि सामूहिक जबाबदारीला प्रोत्साहन देणे यातील परिवर्तनकारी भूमिकेचा अभ्यास हा अभ्यास करतो. छत्रपती शिवाजी महाराजांसारख्या नेत्याला मार्गदर्शन करताना त्यांच्या नैतिक मूल्यांमध्ये रुजलेल्या नेतृत्वाच्या वकिलीचे राजकीय परिणामही ते अधोरेखित करते. आर्थिकदृष्ट्या, रामदास यांचा स्वावलंबन आणि शाश्वत पद्धतींवर भर समाजाच्या विकासाच्या समकालीन दृष्टिकोनांशी प्रतिध्वनी आहे.
हे संशोधन आधुनिक संदर्भात, विशेषत: नाशिक प्रदेशात त्यांच्या विचारांच्या उपयोगाची अधिक चौकशी करते, जिल्ह्याच्या सांस्कृतिक आणि सामाजिक-आर्थिक जडणघडणीत त्यांच्या योगदानाचे विश्लेषण करते. ऐतिहासिक विश्लेषण आणि आधुनिक विवेचन यांच्या मिश्रणातून, या अभ्यासाचा उद्देश नाशिकच्या विकासात आणि आधुनिकतेला चालना देण्यासाठी रामदासांच्या शिकवणींच्या प्रासंगिकतेची सर्वसमावेशक समज प्रदान करणे हा आहे.
Keywords: समर्थ रामदास, दासबोध , भक्ती चळवळ, नाशिक जिल्हा, सामाजिक परिवर्तन, राजकीय नेतृत्व, आर्थिक विकास, नैतिक तत्त्वज्ञान, स्वावलंबन, सामुदायिक एकता.
Page No: 138-144